درجه حفاظتی یا IP چیست؟
در ابتدا باید بگوییم که IP مخفف International Protection به معنای درجه حفاظت بین‌المللی در حوزه انواع و اقسام محصولات الکترونیکی و روشنایی است. این درجه‌بندی می‌تواند شما را از میزان مقاومت لامپ در برابر نفوذ هرگونه ذرات خارجی مانند قطرات آب و یا گرد و غبار و رطوبت مطلع کند.
علت اهمیت درجه حفاظت ip چیست؟
درجه بندی IP محصولات روشنایی برای چراغهای نصب‌شده در استخرها، کارخانه‌های صنعتی و همچنین مکان‌های آزاد و باز اهمیت بسیار زیادی دارد. اگر قصد دارید از یک وسیله روشنایی در چنین مکان‌هایی استفاده کنید، حتما باید به درجه حفاظت آن دقت کرده تا از خطرات احتمالی جلوگیری کنید. برای نورپردازی یک محیط، بهتر است محیط را به بخش‌های مختلفی تقسیم‌بندی نمود؛ چراکه ممکن است هر قسمت نیاز به درجه حفاظت متفاوتی داشته باشد. با این کار شما می‌توانید به بهترین نحو و با کمترین هزینه نورپردازی را انجام دهید و از بروز خطرات مختلف نیز جلوگیری کنید. به صورت کلی این درجه‌بندی به شما این آگاهی را می‌دهد که این وسیله روشنایی اگر در محیط مشخصی قرار بگیرد تا چه میزان امنیت خواهد داشت.
همچنین بخوانید: نکات مهم نورپردازی نمای ساختمان
معنای ارقام موجود در کد آی پی محصولات روشنایی
کد IP به صورت کلی از سه بخش تشکیل شده است که در این قسمت با بخش‌های مختلف آن آشنا خواهیم شد. بخش ابتدایی این رتبه‌بندی را عبارت آی پی به خود اختصاص داده است. علت وجود این عبارت به این خاطر است که خریدار بداند هر آنچه بعد از آن می‌بیند مربوط به توضیحات درجه بندی IP است. بعد از این عبارت یک عدد دو یا سه رقمی وجود دارد که هرکدام از رقم‌هایش نشان‌دهنده یک ویژگی است.
رقم اول
رقم اول درج‌شده میزان حفاظت محصول مورد نظر در برابر نفوذ جامدات مثل گرد و غبار، ریزگردهای معلق و … را نشان می‌دهد. این عدد از صفر شروع شده و نهایتا تا 6 ادامه دارد که هر کدام میزان محافظت در برابر جامدات مختلف در اندازه‌های متفاوت را نشان می‌دهد. در این قسمت یک لیست به شما ارائه می‌دهیم که در آن به طور دقیق میزان محافظت ارقام مختلف را برای رقم اول این درجه‌بندی بیان کرده است.
| عدد | معنا |
|---|---|
| صفر | کاملا بدون محافظت |
| یک | محافظت در برابر جامدات با قطر بالاتر از 50 میلی‌متر |
| دو | محافظت در برابر جامدات با قطر بالاتر از 12 میلی‌متر |
| سه | محافظت در برابر جامدات با قطر بالاتر از 2.5 میلی‌متر |
| چهار | محافظت در برابر جامدات با قطر بالاتر از 1 میلی‌متر |
| پنج | محافظت کافی در برابر نفوذ گردوغبار و همچنین در برابر تماس و برخورد اجسام جامد از نزدیک و قطعات حامل جریان الکتریکی |
| شش | محافظت کامل در برابر نفوذ گردوغبار و همچنین در برابر تماس و برخورد اجسام جامد از نزدیک و قطعات حامل جریان الکتریکی |
رقم دوم درجه حفاظت محصولات روشنایی
رقم دوم موجود در این درجه‌بندی نشانگر میزان محافظت محصول در برابر نفوذ مایعات است. این رقم مقادیر صفر تا 8 را می‌گیرد و هرچه مقدار آن بزرگ‌تر باشد نمایانگر حفاظت بیشتر در برابر مایعات خواهد بود. معنای هر کدام از این ارقام هم در جدول زیر نشان داده شده است. در اینجا درجه بندی IP محصولات روشنایی می تواند کمک ویژه ای برای تشخیص نقش هر یک از اعداد برای ما بکند.
| عدد | معنا |
|---|---|
| صفر | کاملا بدون حفاظت |
| یک | محافظت در برابر یک ضربه با قدرت 0.225 ژول |
| دو | محافظت در برابر یک ضربه با قدرت.0375 ژول |
| سه | محافظت در برابر یک ضربه با قدرت 0.5 ژول |
| چهار | محافظت در برابر یک ضربه با قدرت 2 ژول |
| پنج | محافظت در برابر یک ضربه با قدرت 6 ژول |
| شش | محافظت در برابر یک ضربه با قدرت 20 ژول |
رقم سوم
شاید ندانید که معنای رقم سوم در درجه حفاظتی یا ip چیست و یا اصلا آن را ندیده باشید. این رقم بیانگر میزان حفاظت محصول در برابر وارد شدن ضربات مختلف است. ممکن است چراغی را در محلی نصب کنیم که در معرض وارد شدن ضربه‌های گوناگون باشد در این صورت باید در برابر ضربه‌های مختلف حفاظت شده باشد. رقم سوم نیز از صفر تا شش متغیر بوده و هرکدام میزان حفاظت مختلفی را نشان می‌دهد. نکته مهم اینجا است که معمولا رقم سوم درجه بندی آی پی بر روی محصولات روشنایی نمایش داده نمی‌شود. اما اگر میخواهید این محصولات را در فضای خارجی نصب کنید یا اینکه قصد دارید روشنایی باشگاه، کارگاه یا سالن‌های ورزشی را با استفاده از این محصولات تامین نمایید، باید به این رقم توجه ویژه‌ای داشته باشید.
نکته مهم: توجه داشته باشید که اگر یک چراغ مقاومت بالایی در برابر نفوذ آب و رطوبت داشته باشد یعنی عدد دوم در درجه بندی ip آن مقدار بالایی باشد، به طبع باید عدد اول نیز رقم بالایی باشد، یعنی درجه بندی به صورت IP28 کاملا بی معنا خواهد بود و باید مثلا به صورت IP68 باشد.
درجه آی پی مناسب برای هریک از محصولات روشنایی
محصولات روشنایی مختلف، کاربردهای مختلفی نیز دارند و هر کدام بسته به کاربردشان در مکان‌های متفاوتی نصب می‌شوند. با توجه به مکان نصب این محصولات و همچنین کاربردشان، نیاز به درجه حفاظتی مختلفی دارند. در این قسمت میخواهیم بدانیم که مناسبترین درجه حفاظتی یا ip در محصولات روشنایی چیست؟.
پروژکتور ال ای دی
پروژکتورها اغلب برای روشنایی فضای سبز و پارک‌ها و اماکن عمومی و آزاد استفاده می‌شوند که در آن‌ها احتمال بارندگی نیز وجود دارد. در نتیجه این محصولات باید در برابر نفوذ آب و رطوبت محافظت شده باشند. به همین دلیل در زمان خرید انواع پروژکتور روشنایی توصیه می‌شود که محصولاتی را با درجه حفاظت بالاتر از IP65 خریداری کنید.
وال واشر ال ای دی
این نوع چراغ‌ها نیز مثل پروژکتورها نیاز به درجه حفاظت IP65 دارند. انواع وال واشر با این درجه حفاظت ip، مقاومت خوبی در برابر نفوذ ذرات جامد از خود نشان می‌دهند. اما چون ساختار ظریفی دارند، نمی‌توانند مقاومتی همچون پروژکتور در برابر نفوذ آب داشته باشند. وال واشرها را اغلب برای تزئین نمای داخلی و یا خارجی ساختمان‌ها، رستوران‌ها، مراکز خرید پل‌ها و … استفاده می‌کنند و باید حتما در برابر نفوذ قطرات باران مقاوم باشند. اگر وال واشرها را در داخل ساختمان‌ها به کار ببرید به چنین درجه حفاظتی نیاز ندارند و می‌توانید از مدل‌هایی با حفاظت کمتر استفاده کنید.
چراغ خیابانی
این مدل چراغ‌ها نیز چون در معرض بارندگی و همچنین گرد و غبار قرار می‌گیرند. در نتیجه در پاسخ به این سوال که مناسبترین درجه حفاظت یا ip چیست؟ باید گفت درجه حفاظتی IP65 یا بیشتر داشته باشند. همچنین برای شستشوی چراغ خیابانی اغلب از واتر جت‌ها استفاده می‌شود که با فشار قوی آب کار می‌کنند، پس نیاز به درجه حفاظت بالایی دارند. توصیه می‌شود در زمان خرید چراغ خیابانی محصولی را انتخاب کنید که علاوه بر مقاومت در برابر رطوبت، در برابر ضربه‌ها هم محکم باشد و در اثر برخرود اجسام خارجی به راحتی آسیب نبیند.
چراغ سوله ای
چراغهای سوله ای مناسب برای روشنایی سوله‌ها، سالن‌های تولیدی، کارگاه‌ها، سالن‌های ورزشی، سالن‌های مخصوص بسته‌بندی و … هستند. در چنین مکان‌هایی ممکن است رطوبت و گرد و غبار فراوانی وجود داشته باشد؛ از این رو این چراغ‌ها نیز باید درجه حفاظت بالایی داشته باشند. انواع چراغ سوله ای از درجه حفاظت IP65 یا کمی کمتر و بیشتر برخوردار هستند.
مبلمان شهری
هرچه که برای زیباسازی و همچنین رفاه حال شهروندان در طراحی شهر به کار رود را مبلمان شهری می‌گویند. اگر میخواهید بدانید در این مورد مناسبترین درجه حفاظت ip چیست؟ باید بگوییم المان‌های نوری مختلفی نظیر مجسمه‌ها و تابلوها در مبلمان شهری استفاده می‌شوند که اهداف مختلفی نظیر کاهش خطر تصادفات در شب، زیباسازی شهر در شب و … را دنبال می‌کنند. این لوازم نیز چون در معرض برف و باران و گرد و غبار قرار می‌گیرند نیازمند درجه حفاظت حدود IP67 هستند.
پنل های سقفی
پنل‌های سقفی را برای روشن کردن فضاهای مختلف داخل ساختمان‌ها استفاده می‌کنند. این پنل‌ها جایگزین بسیار مناسبی برای سایر چراغ‌ها هستند. انواع پنل سقفی چون اغلب در داخل فضاهای بسته نصب می‌شوند، نیاز به درجه حفاظتی بالایی ندارند؛ یعنی می‌توان گفت درجه محافظت IP34 نقریبا برای این محصولات کافی خواهد بود.
روش های بالا بردن درجه حفاظت IP چیست؟
برای اینکه طول عمر چراغهای روشنایی مختلف را بالاتر ببریم و همچنین احتمال وقوع حوادث مختلف و خطرات گوناگون را کاهش دهیم، می‌توانیم به روش‌های مختلف درجه حفاظت آن‌ها را افزایش دهیم. اما راه افزایش درجه حفاظتی یا ip چیست؟برای بالا بردن درجه حفاظت هر مدل چراغ، راهکار مختلفی وجود دارد که ما در این قسمت به بررسی تعدادی از این راهکارها خواهیم پرداخت.
خرید فریم برای وال واشر
همان‌طور که بیان کردیم چنانچه وال واشر را در خارج از ساختمان و فضای آزاد نصب نموده‌اید و در معرض گرد و غبار و همچنین نفوذ قطرات آب قرار دارد، باید درجه محافظت نسبتا بالایی داشته باشد. شما می‌توانید برای وال واشر خود فریم مخصوص خریداری کنید. با خرید فریم وال واشر از ایمنی چراغ‌ها اطمینان بیشتری حاصل کرده و می‌توانید با خیال راحتی آن‌ها را با واتر جت نیز بشویید.
خرید قاب چراغ خیابانی
چراغهای خیابانی در معرض مقدار زیادی گرد و غبار هستند. اما راه افزایش درجه حفاظت ip چیست؟چراغهای خیابانی کاملا در معرض برف و باران و بوران قرار می‌گیرند. در برخی از شهرها که هوای آلوده‌تری دارند و وزش باد در آن‌ها بیشتر بوده، نفوذ گرد و غبار و جامدات ریز نیز به درون این چراغ‌ها زیاد است. به همین جهت برای آن‌ها قاب‌هایی طراحی شده است که باعث افزایش درجه حفاظت چراغ می‌شود. پس اگر میخواهید که طول عمر این محصولات افزایش پیدا کند، پیشنهاد ما خرید قاب چراغ خیابانی است.
استفاده از قاب پروژکتور و چراغ های سوله ای
همان‌طور که اشاره کردیم پروژکتورها را برای روشن کردن پارک‌ها، زمین‌های فوتبال چمنی و … استفاده می‌کنند که مثل سایر چراغهای استفاده‌شده در فضاهای آزاد در معرض رطوبت و همچنین گرد و غبار قرار می‌گیرند. از سوی دیگر چراغ های سوله ای هم به طور مداوم در معرض نفوذ ذرات جامد هستند. در همین راستا برای محافظت بیشتر از این محصولات می‌توان از قاب پروژکتور استفاده نمود.
فریم چراغ تزیینی
چراغهای تزیینی را اغلب در پارک‌ها و فضاهای سبز به کار می‌برند. این چراغ‌ها نسبت به پروژکتورها ارتفاع کمتری دارند و باید مقاومت بالایی در برابر نفوذ آب داشته باشند؛ از این رو در پاسخ به این سوال که راه افزایش درجه حفاظتی یا ipچیست؟ می‌توان گفت خرید فریم برای این لامپ‌ها کاملا لازم و ضروری است. به علاوه برخی از موارد هم این نوع چراغ‌ها برای تزیین استخرها مورد استفاده قرار می‌گیرند که در این موارد هم نیاز به استفاده از فریم برای افزایش طول عمر وجود دارد.
سخن پایانی
درجه حفاظت IP محصولات روشنایی یکی از مهم‌ترین کمیت‌ها در تعیین کیفیت انواع محصولات روشنایی است. این درجه بندی دارای سه رقم است که هر کدام از آن‌ها نشان‌دهنده مقاومت محصول در برابر نفوذ ذرات جامد، پاشش آب یا ضربه هستند. در زمان خرید انواع محصولات روشنایی باید به ویژگی‌های محل نصب دقت کرده و بهترین کلاس حفاظتی را انتخاب کنید. برای مثال انواع پروژکتور مخصوص باغ به دلیل اینکه به طور دائمی در معرض آب و گرد و غبار هستند، نیاز به درجه IP بالایی دارند.
سؤالات متداول
هرکدام از ارقام موجود در درجه حفاظت آی پی نشانگر چه چیزی هستند؟
رقم اول مقاومت محصول در برابر نفوذ ذرات جامد را نشان می‌دهد. رقم دوم مربوط به مقاومت محصول در برابر نفوذ رطوبت و مایعات است و سومین رقم مربوط به محافظت محصول در برابر وارد شدن ضربات مختلف است.
درجه IP محصولات روشنایی در واقع به چه معنا است؟
درجه بندی IP محصولات روشنایی در واقع می‌تواند شما را از میزان حفاظت این محصولات در برابر نفوذ ذرات گرد و غبار و جامد و همچنین مایعات و باران و در آخر مقاومت آن در برابر وارد شدن ضربه مطلع کند.
علت اهمیت درجه بندی آی پی محصولات روشنایی در چیست؟
هر کدام از محصولات روشنایی کاربرد به خصوصی دارند و به طبع کاربردشان در مکان‌های مختلفی نیز نصب ده و به کار گرفته می‌شوند. پس این محصولات باید متناسب با مکانی که در آن نصب می‌شوند دارای ایمنی خاصی نیز باشند، در غیر این صورت ممکن است باعث به وجود آمدن خطر برای سایر تجهیزات الکتریکی و همچنین افراد حاضر در آن محیط شوند. این درجه‌بندی باعث می‌شود تا شما بتوانید یک محصول ایمن برای مکان مورد نظر خود انتخاب کنید.
