اصول طراحی روشنایی معابر و خیابان ها

علت اهمیت رعایت استاندارد روشنایی معابر شهری

معابر شهری و خیابان‌ها محل اصلی رفت و آمد افراد بوده و از شریان‌های ارتباطی مهم به شمار می‌روند؛ در نتیجه لازم است که به دلایل زیر، اصول طراحی روشنایی معابر شهری و خیابان ها با دقت رعایت شوند:

• حفظ کیفیت انجام کار‌ها در طول شب
• تامین امنیت جانی افراد در زمان رانندگی، پیاده روی یا دوچرخه سواری
• کم کردن سوانح جاده‎‌ای و جرایم
• روانسازی تردد وسایل نقلیه و عابرین پیاده
• فراهم کردن امکان ادامه فعالیت‌های تجاری در طول شب
• فراهم کردن فضای مناسب برای تفریح خانواده‌ها و مردم

طبقه بندی معابر شهری در زمان طراحی روشنایی

در زمان طراحی روشنایی معابر و خیابان ها لازم است بدانیم که ‎‌این قسمت‌ها در چند دسته قرار می‌گیرند و بر اساس دو عامل نقش و شبکه راه‌های شهری، تقسیم بندی می‌شوند. بنابراین استاندارد روشنایی معابر شهری در هریک از آن‌ها متفاوت است و باید در زمان طراحی در نظر گرفته شود. در ادامه درباره هریک از این طبقه بندی‌ها توضیح بیشتری خواهیم داد:

طبقه بندی بر اساس شبکه راه‌های شهری

در شهرداری‌ها و سازمان‌های حمل و نقل، بر اساس ترافیکی و میزان سرعت مجاز در آن‌ها، به انواع مختلفی تقسیم شده که در جدول زیر نشان داده شده‌اند:

برای مثال راه‌های شریانی مانند اتوبان‌های درون شهری، جاده‌هایی هستند که قسمت‌های مختلف در سطح شهر را به هم متصل می‌کنند. در این نوع مسیر‌ها معمولا سرعت و تنوع وسایل نقلیه زیاد بوده و باید در طراحی روشنایی معابر و خیابان ها، مقدار نور بیشتری برای این مسیر‌ها در نظر گرفته شود. اما راه‌های محلی بیشتر مسیر‌هایی هستند که در مکان‌های مسکونی قرار گرفته اند و معمولا عابرین پیاده در آن‌ها رفت و آمد دارند؛ در نتیجه نیاز است که برای ایجاد دید بهتر، از نور‌هایی استفاده کرد که بازتاب شدیدی ندارند و بیشترین میدان دید را فراهم می‌کنند.

طبقه بندی بر اساس نقش راه

بر اساس نقش معابر در زندگی روزمره، میتوان بر اساس جدول زیر مسیر‌ها را طبقه بندی کرد:

از میان مسیر‌هایی که در این تقسیم بندی وجود دارند، طراحی روشنایی معابر و خیابان ها در راه‌هایی با نقش جابجایی از اهمیت بیشتری برخوردار است؛ زیرا در این راه‌ها وسایل نقلیه با سرعت رفت و آمد می‌کنند.

استاندارد‌های طراحی روشنایی معابر و خیابان ها

برای اینکه بتوان از مزیت‌های مطرح شده در قسمت قبلی بهره مند شد، نیاز به رعایت استاندارد روشنایی معابر شهری است. بنابراین در طراحی روشنایی معابر و خیابان ها باید به موارد زیر توجه داشته باشید:

ایجاد روشنایی و دید کافی در خیابان‌ها

هدف اصلی استفاده از انواع تجهیزات روشنایی معابر شهری، ایجاد دید کافی در خیابان‌ها است؛ در نتیجه باید با در نظر گرفتن عرض و طول خیابان، حجم ترافیک شبانه، سرعت خودرو‌ها، درخشندگی سطح راه و میزان عبور و مرور عابران پیاده، بهترین میزان روشنایی را محاسبه کرد. با توجه به‎‌این موارد، باید فاصله چراغ‌ها، نحوه توزیع نور و منشور نوری را مشخص کرده و با استفاده از آن‌ها بهترین تجهیزات را انتخاب کرد. باید بدانید که چراغ خیابانی ال ای دی در حال حاضر یکی از بهترین تجهیزات روشنایی برای معابر شهری است که میتواند بیشترین میزان دید را به وجود آورد.

جلوگیری از خیرگی

قانون دومی‌ که باید در زمان انتخاب تجهیزات معابر روشنایی مورد توجه قرار بگیرد، عدم ایجاد خیرگی در چشم رانندگان و عابرین است. منظور از خیرگی، پراکنده شدن نور در جهات مختلف است که باعث آسیب زدن به بینایی خواهد شد. برای جلوگیری از این مسئله، باید طراحی روشنایی معابر و خیابان ها به گونه‎‌ای انجام شود که شعاع نور لامپ در محور دید قرار نگیرد؛ در نتیجه میتوان از راه حل‌های زیر استفاده کرد:

• نصب چراغ خیابانی در ارتفاع زیاد
• خارج کردن محصولات روشنایی از محور دید
• استفاده از چراغ‌های استاندارد با زاویه تابش نور مناسب

یکنواخت بودن روشنایی

یکی دیگر از استاندارد‌های روشنایی معابر شهری، یکنواخت بودن نور در همه قسمت‌ها است که در طراحی روشنایی معابر و خیابان ها به عنوان منحنی توزیع نور شناخته می‌شود. با توجه به‎‌این کمیت، میزان شار نوری و شدت منبع باید به گونه‎‌ای باشد که بتواند کل مسیر را به صورت یکنواخت روشن کند و هیچ نقطه تاریکی در میانه یا حاشیه راه باقی نگذارد. شما می‌توانید برای آشنایی بیشتر با شار نوری مقاله ما را با عنوان لومن لامپ چیست مطالعه کنید.

جدول استاندارد روشنایی معابر و خیابان ها

وزارت نیرو برای افرادی که در زمینه طراحی روشنایی معابر و خیابان ها فعالیت دارند، جداول استانداردی را منتشر کرده که در آن‌ها شدت روشنایی این معابر بر حسب لوکس مشخص شده است. این شدت‌های روشنایی در معابر مربوط به وسایل نقلیه، بر اساس نوع آسفالت مشخص شده اند؛ اما در مسیر‌هایی که افراد پیاده یا دوچرخه سوار عبور می‌کنند، بر اساس ارتفاع تعیین می‌شود.

نکات مهم در طراحی روشنایی معابر و خیابان ها

علاوه بر رعایت استاندارد روشنایی معابر لازم است که برای ایجاد دید بهتر و فضایی که از نظر بصری و روانی اذیت کننده نباشد، یک سری نکات را رعایت کرد که مهمترین آن‌ها عبارتند از:

• انتخاب شدت روشنایی بر اساس استاندارد‌های توصیه شده
• انتخاب طیف نور مناسب (رنگ زرد یا سفید)
• جلوگیری از ایجاد سایه با انتخاب ارتفاع مناسب چراغ و فاصله آن‌ها از هم
• قرار ندادن منابع نوری در نزدیکی محدوده دید
• تنظیم منحنی توزیع نور برای ایجاد نور یکنواخت
• رعایت جنبه‌های هنری در طراحی روشنایی معابر و خیابان ها
• استفاده از چراغ‌هایی با درجه IP بالا و طول عمر زیاد
• توجه به پارامتر درخشندگی با توجه به تاثیر آسفالت در بازتاب نور

بهترین محصولات روشنایی برای معابر

تجهیزات روشنایی شهری معمولا به گونه‎‌ای ساخته می‌شوند که در برابر عوامل آب و هوایی و آسیب‌های فیزیکی مقاوم باشند؛ به عبارت بهتر درجه IP و IK بالایی دارند. در ادامه به معرفی برخی از باکیفیت ترین محصولات روشنایی برای معابر شهری می‌پردازیم.

پروژکتور ال ای دی

یکی از بهترین انواع محصولات روشنایی که در طراحی روشنایی معابر و خیابان ها بسیار موردتوجه قرار می‌گیرد، پروژکتور ال ای دی است. این محصول طول عمر زیادی داشته و میتواند نور خود را به صورت یکنواخت پخش کند. رنگ‌های مهتابی و آفتابی از انواع پروژکتور LED را میتوان برای روشنایی اصلی و پروژکتور رنگی را میتوان برای روشنایی‌های تزیینی مورداستفاده قرار داد.

چراغ خیابانی گلنور

چراغ خیابانی گلنور از بهترین برند‌های موجود در بازار است که مدل‌های مختلفی از چراغ‌های خیابانی ال ای دی را روانه بازار می‌کند. شما میتوانید بسته به میزان شدت و رنگ نور، از مدل‌های مختلفی مانند فروزان، ستاره، سهیل، سپهر، مهتاب، کی‌هان و دیگر مدل‌ها خریداری کنید. برای مشاهده لیست قیمت چراغ خیابانی گلنور بر روی لینک درج شده کلیک کنید.

چراغ خیابانی مازی نور

چراغ خیابانی مازی نور هم از دیگر محصولاتی است که از آن میتوان در انواع بزرگراه‌ها، آزادراه‌ها، خیابان‌های اصلی یا مناطق مسکونی استفاده کرد. این برند، چراغ‌های خیابانی خود را در مدل‌های اپتیلوکس، هلیوس، ساترن، آستریا و دیگر مدل‌ها به بازار عرضه می‌کند که هریک بر اساس نوع چراغ استفاده شده، درجه IP، وزن و محدوده روشنایی با هم متفاوت هستند. برای خرید چراغ خیابانی مازی نور میتوانید بر روی لینک درج شده کلیک کنید.

سخن پایانی

در این مقاله از دایانو به بررسی اصول طراحی روشنایی معابر و خیابان ها پرداختیم و مهمترین استاندارد‌ها را در این زمینه معرفی کردیم. باید بدانید که استفاده از وسایل روشنایی باکیفیت که درجه مقاومت بالایی در برابر شرایط آب و هوایی یا ضربه و فشار داشته باشند، در این زمینه بسیار اهمیت دارد. شما میتوانید انواع این محصولات را از ما در دایانو خریداری کنید.

سوالات متداول